- Λεγεώνα των Ξένων
- Στρατιωτική μονάδα που συγκροτείται από ξένους εθελοντές ή μισθοφόρους. Πιο συγκεκριμένα, ο όρος αναφέρεται σε δύο στρατιωτικά σώματα που συγκροτήθηκαν στη Γαλλία και στην Ισπανία.
Γαλλική Λ. των Ξ. Ειδικό σώμα του γαλλικού στρατού, που αποτελείται από εθελοντές στρατιώτες, κυρίως αλλοδαπούς. Συστήθηκε στις αρχές της βασιλείας του Λουδοβίκου Φιλίππου (1831) για τις ανάγκες του πολέμου στην Αλγερία. Οι εθελοντές κατατάσσονται για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών χωρίς να τους ζητείται να δηλώσουν την πραγματική τους ταυτότητα. Οι αξιωματικοί είναι κατά κανόνα Γάλλοι, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων, όπως συνέβη με τον πρίγκιπα Άαγκε της Δανίας. Από την αρχή της σύστασής του, το σώμα έλαβε μέρος σχεδόν σε όλους τους αποικιακούς πολέμους που διεξήγαγε η Γαλλία· το 1835 τέθηκε και στην υπηρεσία της βασίλισσας Ισαβέλλας Β’ της Ισπανίας στον αγώνα κατά των καρλιστών. Οργανωμένη σε δύο συντάγματα το 1837, πήρε μέρος στον Κριμαϊκό πόλεμο και στην εκστρατεία του Μεξικού, όπου διακρίθηκε στο Καμερόνε (1863). Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο αποτέλεσε τον πυρήνα των ένοπλων δυνάμεων της Ελεύθερης Γαλλίας και η δύναμή της αριθμούσε πέντε συντάγματα πεζικού και ένα σύνταγμα ιππικού. Η έδρα της Λ. των Ξ. ήταν, για περισσότερο από έναν αιώνα, στην Αλγερία, αλλά μετά την ανεξαρτητοποίηση της αφρικανικής χώρας μεταφέρθηκε στην Ομπάν (εκβολές του Ροδανού). Οι μονάδες του σώματος είναι στρατωνισμένες κατά ένα μέρος στην Κορσική και κατά ένα μέρος σε διάφορα υπερπόντια εδάφη, όπου αποτελούν το κύριο μέρος των δυνάμεων επέμβασης.
Ισπανική Λ. των Ξ. Το 1920 ιδρύθηκε, σύμφωνα με το πρότυπο της γαλλικής Λ. των Ξ., το ανάλογο ισπανικό στρατιωτικό σώμα, με την ονομασία Tercio Etranjeros, η πλειοψηφία του οποίου περιλάμβανε κυρίως Ισπανούς στρατιώτες. Διοικητής ήταν ο Millαn Astray, ενώ δύο χρόνια αργότερα τη διοίκηση της λεγεώνας ανέλαβε ο Φρανσίσκο Φράνκο. Το 1936, με την έναρξη του εμφύλιου πολέμου οι εθνικιστές χρησιμοποίησαν τη βοήθεια της λεγεώνας, η οποία συμμετείχε σχεδόν σε όλες τις σημαντικές μάχες, όπως στη μάχη της Μαδρίτης (1939). Το σύνθημά της ήταν «Ζήτω ο θάνατος!» (Viva la muerte!). Όταν πραγματοποιήθηκε η ένταξη της Ισπανίας στο ΝΑΤΟ (1982), το σώμα ονομάστηκε Ισπανική Λεγεώνα καθώς σταμάτησε να στρατολογεί ξένους και αποτέλεσε τμήμα της ισπανικής δύναμης ταχείας αντίδρασης. Αριθμεί περίπου 9.000 άνδρες και έχει συμμετάσχει σε διάφορες αποστολές του ΝΑΤΟ, για παράδειγμα στη Βοσνία, στην Κροατία, στην Αγκόλα, στη Νικαράγουα κ.α.
Dictionary of Greek. 2013.